A photo shows Dakhma, Yazd, Iran

Zerdüştlükte Ölü Gömme Ritueli; Dakhme yani Sessizlik Tepeleri

Zerdüştlükte yalnizca ateş değil eskilerin deyimiyle anasır-ı erbaa yani dört temel unsur da (ateş, hava, toprak, su) kutsaldır. Ölülerin toprağa değil de öncelikle yüksek bir tepede (sessizlik kuleleri - تپه خاموشان) bir platforma konulmasi bu yüzdendir. İnsan bedeninin toprağı da kirletmemesi gerekir. Başta Akbaba olmak üzere çeşitli leş yiyiciler cesedi temizledikten sonra kemikler din adamları tarafından alınıp yine bu sessizlik kulelerinin ortasında bulunan kuyuya gömülür.

Zerdüştlükte yalnizca ateş değil eskilerin deyimiyle anasır-ı erbaa yani dört temel unsur da (ateş, hava, toprak, su) kutsaldır. Ölülerin toprağa değil de öncelikle yüksek bir tepede (sessizlik kuleleri - تپه خاموشان) bir platforma konulmasi bu yüzdendir. İnsan bedeninin toprağı da kirletmemesi gerekir. Başta Akbaba olmak üzere çeşitli leş yiyiciler cesedi temizledikten sonra kemikler din adamları tarafından alınıp yine bu sessizlik kulelerinin ortasında bulunan kuyuya gömülür. Ki bu akbaba ve insan cesedi kültünü çok daha eski zamanlara kadar takip edebiliyoruz. İnsanın ölüm temasını akbabayla ilikşkilendirmesinin en eski izlerini bereketli hilalin (mezopotamya) kuzeyi yani ülkemizin güneydoğusunda görüyoruz. Dünya arkeoloji tarihinin en önemli kazılarından olan Çatalhöyük ve Göbeklitepe'de. Bu kültün en yoğun ve bariz örneklerini Çatalhöyük'te ama en eskisini Göbeklitepe'de buluyoruz. Yurdum insanının da "gözbebeği olan!" bu yerler Zerdüştlükle bin yılları aşan böyle kültürel bir bağı bağrında bulunduruyor.

Görsellerde Yezd kentinin binbeş yüz yıllık sönmeyen ateşiyle bir Zerdüşt ateşgedesi, tarihin aralıksız yerleşim gören en eski yerleşimlerinden biri (eski Yezd şehri) ve Zerdüştlerin ölüm ritüellerini uyguladıkları sessizlik tepelerinden kareler var.

Zoroastrıan fire temple

Özet olarak Anadolu, Mezopotamya, Iran, Mısır ve Akdeniz kültü bir bütünlük içinde ele alınmalıdır Ayrıca unulmaması gerekir ki Iran kültürü Anadolunun temel unsurundan biridir.


Ezcümle Hürmüz'ün Ehrimen'i yani aydınlığın-iyiliğin karanlığa-kötülüğe galip geldiği bu günde (şeb-i yelda, 21 aralıkta) Zerdüştlükte beklendiği gibi her bir birey de kendi içerisinde karanlık ve kötülüğüyle mücadele edip, onu yenip içindeki aydınlık ve iyiliğe ulaşması gerekir; ulaşmanız dileğiyle

Ayrıca not: Insanlığın büyük delilerinden meşhur filozof Nietzsche'yi cezbeden ve içinde tâ Iran'a kadar gitme arzusu uyandıran ve nihayetinde Zerdüştlüğü öğrenip, meşhur kitabı "Böyle Buyurdu Zerdüşt" kitabını yazdıran şey de zerdüştlükteki bu mücadeleci felsefi anlayıştır.

Yazdd-Towers-of-Silence-3-1024x574.jpg